Premier League: Thời đại của những nhạc trưởng sân cỏ

Trong bóng đá hiện đại ngày nay, những tiền vệ kiến thiết đang ngày càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết đối với bất kỳ một đội bóng nào. Khi tính thực dụng ngày càng được đề cao, phòng thủ thường được ưu tiên lên hàng đầu, thì chính những “Playmaker” là người luôn biết cách đem lại cho các fan hâm mộ những cảm xúc tuyệt vời bởi chỉ cần một khoảnh khắc thiên tài, họ có thể đánh sập toàn bộ hệ thống phòng ngự đối phương bằng một đường chuyền bóng ngoài sức tượng tượng.

Premier League, một giải đấu trước kia nổi tiếng với lối chơi chủ yếu dựa trên sức mạnh và thể lực, cũng như các pha tấn công được tổ chức theo một quy cách khá đơn giản là tận dụng tốc độ của các cầu thủ chạy cánh sau đó tung ra những pha tạt bóng cho các tiền đạo ở bên trong. Nhưng để bắt nhịp với xu thế hiện đại, các đội bóng Anh đã thay đổi kể từ vài năm gần đây. Trong đội hình của họ xuất hiện nhiều hơn những tiền vệ tấn công, những người được gọi là "Trequartista" (cầu thủ có xu hướng hoạt động phía sau hàng tiền đạo và là cầu nối giữa hàng tiền vệ với tiền đạo, đóng vai trò kiến tạo và dẫn dắt lối chơi) hay Enganche (một cách gọi khác của người Argentina, tương tự Trequartistas nhưng có xu hướng hoạt động cố định thay vì tự do di chuyển như một Trequartistas).

Đây là một vị trí vô cùng quan trọng, tiền vệ kiến thiết được ví như một nhạc trưởng dẫn dắt tấn công của đội bóng. Và đặc biệt đối với các đội bóng lớn, nếu họ muốn tạo dựng được một phong cách chơi đặc trưng, được vận hành trơn tru và mượt mà thì phụ thuộc rất nhiều vào những tiền vệ sáng tạo nói trên. Do đó, đây là vị trí đòi hỏi chuyên môn rất cao, không phải bất kỳ ai cũng có thể đảm nhiệm được vai trò to lớn này.

Các tiền vệ sáng tạo phải sỡ hữu một nhãn quan chiến thuật vượt trội, tầm nhìn rộng và một bộ não cực kỳ nhạy bén và thông minh. Họ có nhiệm vụ bao quát tất cả mọi hoạt động ở phạm vi một phần ba mặt sân cuối cùng bên phía đối thủ, dùng thị giác kết hợp với trực giác để xác định khoảng trống hiếm hoi lộ ra trước sự vây bủa của các tiền vệ phòng ngự và hậu vệ đối phương, sau đó thực hiện những động tác xử lý đầy kỹ thuật và tinh tế, có thể đó là một pha lừa bóng đột phá hoặc tung ra những đường chọc khe chết người cho các tiền đạo.
 

Mặc dù thành công của một đội bóng vẫn còn phụ thuộc vào những yếu tố khác. Nhưng các con số thống kê tại Premier League cho thấy, những tiền vệ sáng tạo đang thực sự là mắt xích trọng yếu, chiếc chìa khóa mở toang cánh cửa chiến thắng cho các đội bóng tại giải đấu cao nhất xứ sở sương mù. Giúp họ có được thứ hạng tương đương với đẳng cấp của các “Playmaker” mà họ sở hữu.

Không phải ngẫu nhiên mà 7 trong số 10 câu lạc bộ hàng đầu ở Premier League, có trong tay một tiền vệ sáng tạo gắn liền như một thể thống nhất với phong cách chơi bóng của mỗi đội. Cái tên nổi bật nhất vào thời điểm hiện tại, không ai khác chính là Cesc Fabregas của Chelsea. Bản hợp đồng đắt giá của “Lữ đoàn xanh” thành London đã có sự thích nghi chóng mặt ngay khi trở lại nước Anh thi đấu. Theo thống kê từ Whoscored, Fabergas đã ghi được 2 bàn thắng và đóng góp 9 pha kiến tạo trong 11 trận đấu cùng Chelsea trên mọi đấu trường, một hiệu suất kiến thiết cực “khủng” của tiền vệ người Tây Ban Nha.

Khả năng chuyền bóng tuyệt vời của Fabregas cho phép anh có thể thi đấu ấn tượng trong vai trò một tiền vệ kiến tạo sâu. Cesc như một coi thoi được tự do di chuyển theo trục dọc ở trên sân, vừa có thể tham gia hỗ trợ phòng ngự và dâng cao trong những tình huống tấn công của The Blues. Được thi đấu bên cạnh ở Nemanja Matic, một tiền vệ cơ bắp chuyên đảm trách nhiệm vụ phòng ngự, Fabregas sẽ yên tâm thỏa sức dùng trí sáng tạo của mình để đem lại sự khác biệt trong các pha bóng của Chelsea.
 

Còn với Manchester City, đối thủ đáng gờm nhất của đoàn quân HLV Jose Mourinho trong cuộc đua đến ngôi vô địch, cũng đang hưởng lợi rất nhiều từ những phẩm chất ưu việt của một tiền vệ sáng tạo người Tây Ban Nha khác, đó là David Silva. Mặc dù ở mùa giải mới nay, Silva vẫn chưa tìm lại được phong độ tốt nhất của mình. Nhưng anh vẫn luôn đóng vai trò là một “ngọn hải đăng” nơi tuyến giữa của The Sky Blues, mọi hoạt động của Man City về phía trước hầu hết thường có điểm xuất phát từ đôi chân của Silva. Trung bình mỗi trận, Silva cung cấp 2,5 “key pass” (đường chuyền đưa đồng đội vào thế ghi bàn) cho đội chủ sân Etihad.

Southampton đang bất ngờ đứng thứ 3 trên bảng xếp hạng sau Chelsea và Manchester City. Chiến tích “phi thường” cho đến lúc này của The Saint cũng đang được tạo dựng nên bởi một tân binh. Kể từ khi gia nhập Southampton vào mùa hè vừa qua từ FC Twente với mức phí chuyển nhượng vào khoảng 11 triệu bảng, Dusan Tadic đã cho thấy rằng anh là một khoản đầu tư tuyệt vời của ban lãnh đội bóng. 

Giống như Silva, trên danh nghĩa Tadic là một tiền vệ thi đấu dạt biên trái trong sơ đồ đội hình 4-3-3 của Southampton. Tuy nhiên, hệ thống tiền vệ của đội chủ sân St. Mary's với hai tiền vệ phòng ngự đầu óc như Morgan Schneiderlin và Victor Wanyama, nhiệm vụ của Tadic thiên về tấn công hơn là phòng thủ. Tiền vệ người Serbia đã hình thành một sợi dây liên kết vô cùng bền chặt với Graziano Pelle ở phía trước, điều này cho phép Tadic tìm được nhiều khoảng không gian để tạo nên những cơ hội cho người đồng nghiệp của mình. Tadic đang ngang bằng thành tích với Fabregas tại Premier League, cùng một bàn thắng và 7 đường kiến tạo, với 4 đến từ chỉ một trận đấu duy nhất trước Sunderland, trận đấu mà Southampton đã hủy diệt ‘mèo đen” với tỷ số 8-0.
 

Xu hướng chiến thuật hiện nay cho phép các cầu thủ sáng tạo có thể di thoải mái di chuyển bất kỳ nơi đâu để hỗ trợ tấn công. Cả Tottenham và Swansea đều áp dụng sơ đồ 4-2-3-1, với điểm nhấn sáng tạo từ bộ đôi tiền vệ là Christian Eriksen và Gylfi Sigurdsson tương ứng. Sigurdsson đã phát triển trong vai trò một cầu thủ tự do từ lúc đầu quân cho Swansea và đảm nhiệm vai trò là “ngòi nổ” ở trung tâm. Sigurdsson đã thay đổi phong cách chơi của mình so với khi còn ở Tottenham, và bây giờ ắt hẳn tiền vệ người Iceland đang cảm thấy rất hài lòng với việc đóng góp một bàn thắng và 6 pha kiến tạo tại Premier League cho đội bóng mới.

Ngược lại, các đội bóng bị mất đi những tiền vệ sáng tạo đang gặp rất nhiều khó khăn, thiếu vắng Ross Barkley vì chấn thương, Everton mới chỉ thắng hai trận sau 8 vòng đấu và bị đẩy xuống vị trí thứ 13 trên bảng xếp hạng. Hay với Newcastle,”chích chòe” đang phải tiếp tục vật lộn kể từ sau khi bán Yohan Cabaye cho PSG ở kỳ chuyển nhượng mùa đông năm ngoái, và vị trí của đoàn quân của HLV Alan Pardew hiện giờ đang ở nhóm cầm đèn đỏ.

Premier League luôn có ranh giới giữa những đội bóng có nguồn tài chính hùng mạnh và phần còn lại. Và hiện nay, nó còn thêm một yếu tố khác khi bảng xếp hạng đang cho thấy giá trị đặc biệt của một cầu thủ kiến thiết.